Actueel adviseurActueel werkgeverNieuws
Periodieke update financiële markten (2)
30 januari 2024
Een update van de ontwikkelingen op de financiële markten zal een vast onderdeel uitmaken van de Nieuwsbrief Pensioen. De periodieke update wordt verzorgd door Corné van Zeijl. Corné is analist en strateeg bij Cardano (pensioenbelegger). In deze tweede bijdrage blikt hij terug op 2023.
Macro-economische ontwikkeling
2023 zou een somber economisch jaar worden. Dat bleek mee te vallen. Hoewel Europa officieel in een recessie is geraakt, was dat met niet-noemenswaardige cijfers. In Nederland daalde de werkloosheid zelfs tijdens de recessie; een ongekend fenomeen. Het post-coronaeffect was nog volop aanwezig. Consumenten hadden nog een gevuld corona-spaarpotje en willen na de coronaperiode graag uitgeven. De vraag naar diensten zoals eten in een restaurant, vakanties en evenementen blijft ongekend hoog. Dit is ook het segment waar het arbeidstekort het hoogst is en waar de prijzen het hardst stijgen; een kwestie van vraag en aanbod.
Ook de verwachte energiecrisis bleek achteraf mee te vallen. Eerder huiverde men bij de gedachte dat Europa door het afsluiten van Russisch gas in de kou zou komen te zitten. Een belangrijke factor hierin was de bijzonder milde winter die voor minder vraag zorgde. Daarbij komt dat industrieën en consumenten hun vraag naar energie flink verminderd hebben. Een laatste factor bleek de onverwachte flexibiliteit van Europese landen om over te schakelen op LNG-gas in plaats van Russische import.
Veel economen vreesden ook dat de rentegevoeligheid de Amerikaanse economie parten zou spelen. Maar Amerikanen hebben de rentevaste periode van hun hypotheek in de laatste jaren behoorlijk verlengd. Dit betekent dat ze betrekkelijk weinig last hebben van de hogere rente.
In China was de economische groei wel teleurstellend. Na de snelle omschakeling van het lockdownbeleid werd gerekend op een opleving van de Chinese economie. Dat viel tegen. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat de Chinese consument geen coronaspaarpotje had zoals in de Westerse wereld wel het geval was. Daarnaast heeft China nog steeds last van de naweeën van het leeglopen van de huizenbubbel.
Financiële markten
In het najaar van 2023 werden hoogterecords voor de obligatierente bereikt, omdat men vreesde dat de inflatie niet zo gemakkelijk onder controle te krijgen was. In de US werd een recordrente bereikt van 5% in de 10-jarige Treasuries. In de Duitse Bunds was het record 3%. Maar vanaf eind oktober kwamen er meevallende inflatiecijfers. Daarnaast zaten veel hedgefunds short in obligaties. Toen de rente begon te dalen, moesten ze deze terugkopen wat voor een extra koopgolf zorgde en de rente nog verder naar beneden duwde. En het laatste zetje werd gegeven door de opmerkingen van Powell dat de Fed beleidsrente in de loop van 2024 wellicht kan gaan dalen. Per saldo was de Amerikaanse Treasury rente vrijwel onveranderd. De Duitse rente is met 54 basispunten gedaald van 2,56% tot 2,02%.
Wat betreft de aandelenmarkt blijken beleggers enthousiast over de AI ontwikkeling. Alle zogenaamde Magnificant Seven aandelen gingen sterk omhoog. Deze zeven bedrijven zijn samen goed voor maar liefst 17% van de totale MSCI World ACWI index en ruim 28% van de S&P 500.
Emerging Markets bleven sterk achter. Dat kwam vooral door de teleurstellende ontwikkelingen in China. De economie bleef sterk achter bij de hoge verwachtingen. De consument was na de corona lockdown niet bereid om flink geld uit te geven. Bovendien zorgt de implosie van de huizenbubbel voor een langdurige druk op de economie.
Valutamarkten
De euro wordt gezien als een zwakke valuta, omdat de economie van de eurozone er relatief zwak bij ligt. Echter, de valutakoersen laten andere cijfers zien. De euro nam over 2023 4% in waarde toe versus de Amerikaanse dollar. Dit ondanks het toenemende renteverschil tussen Amerikaans en europapier, dat de dollar eigenlijk aantrekkelijker moeten maken. Ten opzichte van de Japanse yen werd de euro maar liefst 10% meer waard. Dat laatste komt vooral omdat de Japanse centrale bank voorlopig nog vasthoudt aan haar ruime monetaire beleid.
